Καθιερωμένος ως σολίστ κλασικής κιθάρας με πολυεπίπεδες δραστηριότητες, ο Κώστας Γρηγορέας τα τελευταία χρόνια προβάλλει, σταθερά, και ως πρωτογενής δημιουργός. Όχι με μια-δυο συνθέσεις, αλλά με μια εξαιρετικά πυκνή καρποφορία. Η γόνιμη φαντασία του δεν περιορίζεται, όπως συχνά συμβαίνει, στο οικείο μουσικό όργανο, αλλά αναζητά τη συμβίωσή του με άλλα όργανα, όχι πάντοτε αναμενόμενα, όπως π.χ. το νέι ή το σαξόφωνο. Συνθέτει ακόμη και για σόλο πιάνο! Δεν πειραματίζεται με τις τεχνοτροπίες και τις πρωτοποριακές ανιχνεύσεις. Παρά ταύτα, οι μουσικές του είναι ξεκάθαρα σημερινές. Προχωρεί, όμως, με το βλέμμα στραμμένο στο παρελθόν, δημιουργώντας σαγηνευτικές συνηχήσεις που έχουν πατρίδα τη… μουσική. Τούτες οι «Ηχητικές επενδύσεις για ιδεατές ταινίες» περιέχουν μουσικά σκιρτήματα που πυροδοτούν τη φαντασία του ακροατή στην αναζήτηση τερπνών εικόνων και μύθων. Συνοδοιπόρους στο όμορφο ταξίδι έχει δεκατρείς (!) ερμηνευτές, που του χαρίζουν τον ήχο οκτώ διαφορετικών οργάνων. Και σε εμάς χαρίζουν ολόφωτες μουσικές στιγμές, αφού ο Κώστας Γρηγορέας βλέπει και τη χαρούμενη πλευρά της ζωής.
Γιώργος Β. Μονεμβασίτης
Πηγή Εφημερίδα Ελευθεροτυπία: Πέντε προτάσεις κατάλληλες για δώρο (17/12/2013)
ακουστική μουσική
Μια μουσική για την πρόσχαρη Πρέβεζα
Όπως πολλοί που αγαπούν την ποίηση του Καρυωτάκη, από τα εφηβικά μου χρόνια είχα κατατάξει την Πρέβεζα στους μελαγχολικούς τόπους: «Θάνατος είναι οι κάργες που χτυπιούνται / στους μαύρους τοίχους και τα κεραμίδια, …»

ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ «ΠΡΕΒΕΖΑ» χειρόγραφο
Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια για να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι πως ο θάνατος ήταν φωλιασμένος μονάχα στην ψυχή του σπουδαίου ποιητή κι όχι στα παλιά σπίτια, στα ενετικά κάστρα και στα γραφικά σοκάκια της Πρέβεζας. (Άλλωστε, αυτοκτόνησε μόλις ένα μήνα μετά την άφιξή του στην πόλη- 21 Ιουλίου 1928 η θλιβερή ημέρα…).
Όταν γνώρισα λοιπόν την πραγματική Πρέβεζα, αναγκάστηκα να αναιρέσω την ποιητικά γοητευτική αλλά σκοτεινή και τραγική ματιά του Καρυωτάκη. Την ευκαιρία μου την έδωσαν οι φίλοι -εξαιρετικοί συνάδελφοι και μαθητές- που γνώρισα μέσω του ωδείου Πολυρυθμία.
Επισκέφτηκα την πόλη αρκετές φορές, συνδέθηκα με τον τόπο και τους ανθρώπους. Κολύμπησα και στο όμορφο (διόλου εφιαλτικό όπως το φανταζόμουν κάποτε) Μονολίθι, την παραλία όπου για μια ολόκληρη νύχτα λένε πως μάταια πάλευε ο ποιητής για την αναχώρησή του.
Το είχα λοιπόν στο μυαλό να συνθέσω μια δική μου μουσική εικόνα αυτού του ιδιαίτερου τόπου, που γεφυρώνει ιστορικά και πολιτιστικά την Ήπειρο με τα Επτάνησα. Ίσως και για να ξορκίσω τη μελαγχολία που νιώθω μπροστά στη θλιμμένη μορφή του αγάλματος του ευαίσθητου ποιητή, κάθε φορά που ανηφορίζω το σοκάκι έξω από το σπίτι όπου έζησε τις τελευταίες 35 δύσκολες ημέρες της ζωής του.
Η ευκαιρία δόθηκε με τις «Ημέρες Μουσικής Πρέβεζας 2013» και ήταν η παραγγελία για ένα έργο ειδικά γραμμένο για το κιθαριστικό σύνολο των πιο προχωρημένων σπουδαστών του καλοκαιρινού αυτού κύκλου εκδηλώσεων.
Η προσπάθεια δεν ήταν εύκολη, οι μεγάλοι ποιητές δημιουργούν σφραγίδες στην ψυχή που (ευτυχώς!) είναι δύσκολο να τις σβήσεις. Πόσο μάλλον στη δική μου περίπτωση που έχει προστεθεί και το μελάνι των αριστουργηματικών μελοποιήσεων του Καρυωτάκη από τη Λένα Πλάτωνος, που τόσες φορές ερμηνεύσαμε με τη Σαβίνα Γαννάτου στα ρεσιτάλ μας για φωνή-κιθάρα.
Η πρόθεση μου ήταν να κινηθώ αντίθετα, να φτιάξω μια μουσική που να αντανακλά το φως, την ομορφιά και την ιστορία της πόλης, ακροβατώντας σε μια καλοκαιρινή ελαφρότητα. Κι όλα αυτά λειτουργώντας αφαιρετικά, μιας και η μουσική έπρεπε να μην είναι μεν απλοϊκή, αλλά να είναι τεχνικά βατή για ένα μουσικό σύνολο σπουδαστών. Χωρίς την υπέρβαση της χρονικής διάρκειας ενός μουσικού ‘ποιήματος’, κάτι που άλλωστε μου αρέσει ιδιαίτερα.
Ουδεμία έκπληξη στον τίτλο: «Πρέβεζα» για κιθαριστικό σύνολο.
Τη διδασκαλία (3 ημέρες μόνο) και τη διεύθυνση του συνόλου, μου έκανε την τιμή να αναλάβει ο γνωστός και εξαιρετικός συνθέτης-θεωρητικός Νίκος Ντρέλας. Το επίπεδο της δουλειάς όλων νομίζω ότι είναι προφανές, ακόμη και στο τελείως ερασιτεχνικό και με παλιάς τεχνολογίας κάμερα (και μικρόφωνο) βίντεο που παραθέτω.
Με άψογη καθοδήγηση και με πολύτιμα εργαλεία το ταλέντο, τα νιάτα και την αγάπη για το έργο, οι νέοι κιθαριστές κατάφεραν μια πρώτη παρουσίαση που νομίζω πως περιέγραψε παραστατικά τη ‘δική μου’ φωτεινή και πρόσχαρη Πρέβεζα.
Υποθέτω και ελπίζω πως θα υπάρξουν και άλλες, ίσως και πιο επαγγελματικές παρουσιάσεις στο μέλλον. Όμως αυτή η πρώτη εκτέλεση θα μείνει για μένα, ελπίζω και για τους υπόλοιπους συντελεστές, αξέχαστη και ανεπανάληπτη. Για αυτό και θέλησα να την μοιραστώ μαζί σας.
Work composed for the students’ guitar ensemble of the PREVEZA MUSIC DAYS 2013 summer school.
Ensemble conductor: Nikos Drelas
The Guitarists (left to right): Yorgos Androulakis, Yorgos Athanassiou, Stavros Koudounas, Sara Heider, Dimitris Tsaparas, Katerina Fatourou, Marietta Martaki, Irene Kampouraki, Dinos Giannakos, Odysseas Patounas
Η Γεωργία Λαιμού για τα «Soundtracks για Ιδανικές Ταινίες» του Κ. Γρηγορέα (e-go.gr)
18 Ιουνίου 2013
ΕΝΑΣ ΔΙΣΚΟΣ ΛΙΓΕΣ ΛΕΞΕΙΣ…
Τα καλά νέα είναι τα εξής δύο: πρώτον, σε πολλά κομμάτια αναγνώρισα τον Κώστα Γρηγορέα, ο οποίος ήξερα ότι μιλάει εξαιρετικά ελληνικά με τις νότες του και, δεύτερον, σε πολλά άλλα κομμάτια βρήκα ξανά τον Γρηγορέα-λάτρη των κιθαριστικών τοπίων που ούτε τα ίδια δεν ενδιαφέρονται σε ποια γλώσσα τα λένε.
Ψέματα είπα στην αρχή, διότι υπάρχουν και άλλα καλά νέα, τα εξής τρία: πρώτον, ότι οι σολίστες που ερμηνεύουν τις συνθέσεις του Κώστα Γρηγορέα εδώ μέσα είναι τόσο άριστοι, που δεν ξέρω αν είναι οι συνθέσεις ή οι ανάσες του νέυ του κυρίου Χάρη Λαμπράκη, για παράδειγμα, που θύμισαν στα μάτια μου πως κάποτε έκλαιγαν κι από ομορφιά.
Δεύτερον, ότι στη Mattina Luminosa, ξανάκουσα τον ρυθμό που βγαίνει τόσο αβίαστα από τις φλέβες, τα νύχια και τις χορδές του Κώστα Γρηγορέα παύλα σολίστα κλασικής κιθάρας, που μου φάνηκε για μια στιγμή πως ήταν ξημέρωμα στο νησί κι εγώ μόλις είχα ανοίξει τα πατζούρια στην ανατολή, να μπει ο λεβάντες μέσα. Τρίτον, δεν έχω χώρο για να αρχίσω να μιλάω για το βιολί του Διονύση Βερβιτσιώτη, το σαξόφωνο του Θεόφιλου Σωτηριάδη (που «καβάλαγε λίγο την κιθάρα), το πιάνο της Έφης Αγραφιώτη, και τις κιθάρες όλων των υπολοίπων. Οπότε θα βάλω ένα συλλογικό άριστα δέκα, σε όλους τους ερμηνευτές και θα αφιερώσω σε εσένα που χάνεις το χρόνο σου διαβάζοντας αυτό το κείμενο αντί να πας να πάρεις το cd και ν’ ακούσεις, τις ανάσες του Χάρη Λαμπράκη στο Deep Sky Sketches που θα σου θυμίσουν ότι τ’ ανθρώπινα είναι τα πιο μεγάλα.
ΔΙΑΛΕΞΕ ΑΝ ΤΟΛΜΑΣ…
Να σου πω τώρα ποια κομμάτια μου άρεσαν περισσότερο, πράγμα που δεν έχει καμία σημασία γιατί στον καθένα αρέσουν άλλα πράγματα, αλλά τέλος πάντων… Μ’ άρεσε λοιπόν το «My Sky» από τα Soundtracks για τους γνωστούς ρυθμικούς λόγους και την «πεισμωμένη» υπερηφάνεια στο πέρασμά του. Το Sunny από το Triptych, διότι ήτο όνομα και πράγμα, το υποφώσκων του «έρωτος» από το A Balkan Story, το The Night, αν και το πιάνο μου τα χάλασε σε κάνα δυο σημεία. Και το Night Talk, που το νέυ μου τα …έφτιαξε σε πέντε έξι σημεία. Κι άλλα μ’ άρεσαν τώρα που τα ξαναβλέπω, αλλά έτσι όπως πάω θα τα γράψω όλα και θα τα ακυρώσω όλα διότι φοβάμαι ότι θα χάσεις κάθε ενδιαφέρον να ψάξεις τα δικά σου.
Καλή ακρόαση.
ΣΤΙΧΑΚΙΑ:
Καμιά φορά η μουσική τα λέει πιο ποιητικά, ολοκληρωμένα και συμπυκνωμένα από τα λόγια.
ΤΕΛΙΚΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΩ;
Ποιος ρωτάει;
Έχει σημασία, φίλε μου, διότι αν είσαι προσχολικού ακουστικού επιπέδου, πού να τρέχεις τώρα να αγοράζεις και να προσπαθείς να ακούσεις…? Ενώ με ένα «μπορεί να βγω/ μπορεί να μπω/ μπορεί να φύγω και να ξαναρθώ»… σουξέ της εποχής, μπορείς να τρέχεις γύρω γύρω θαμπός, μεσ’ στην απόλυτη θολούρα σου, σαν ακέφαλο κοτόπουλο που τρέχει γιατί άργησε στο ραντεβού με τον χασάπη.
Εσύ πάλι, που κάθεσαι στα πίσω θρανία και κοιτάς επίμονα το τρίτο σύννεφο από δεξιά, καλά θα κάνεις να σηκωθείς πάραυτα και να πας να το αγοράσεις το παρόν, διότι θα σε βάλει μέσα στο παιχνίδι ανθρώπων τε και νεφελών αγίων.
Γεωργία Λαιμού.
gplemos1@ath.forthnet.gr
Link http://www.e-go.gr/music/article.asp?catid=17547&subid=2&pubid=129414533
Ο Θωμάς Ταμβάκος για τα «Soundtracks για Ιδανικές Ταινίες» του Κ. Γρηγορέα (περιοδικό «Jazz & Τζαζ»)
Γνωρίζοντας καλά το καλλιτεχνικό ποιόν του εξαιρετικού κιθαρίστα και συνθέτη Κώστα Γρηγορέα –τόσον από πρότερα ηχογραφήματά του όσο και από τις συναυλιακές παρουσίες του και με τους δύο ρόλους- ουδόλως με ξάφνιασε η κορυφαία ποιότητα του νέου φωνογραφικού εγχειρήματός του με τίτλο Soundtracks».
Κυκλοφόρησε στις αρχές του έτους από τη νεόκοπη και πολλά υποσχόμενη ‘Timbro’ χαρίζοντάς μας –μέσω της ακροάσεώς του- μία άφατη ευχαρίστηση και αγαλλίαση. Στη 80λεπτη διάρκειά του και με τις 10 συνθέσεις του ο αγαπητός Κωστής πιστοποιεί για μία εισέτι την μοναδική ικανότητά του να μεταπλάθει ιδέες και σκέψεις σε θαυμαστά συνθέματα. Συνεχίζει την παράδοση των λαμπρών κιθαριστών-συνθετών μας και κυρίως του αξέχαστου Κυριάκου Τζωρτζινάκη καλύπτοντας επαρκώς το κενό του. Ενέταξε και τις δέκα συνθέσεις σε ενιαίο κύκλο θεωρώντας ότι δύναται να είναι το ηχητικό κάλυμμα κινηματογραφικών ταινιών αλλά που να ενεργεί όμως και ως αυτόνομο μουσικό κατασκεύασμα/ακρόαμα. Ο ίδιος το περιγράφει λίαν επακριβώς ως «…μουσικές για να επενδύσουν τις κινηματογραφικές ταινίες της φαντασίας μου». Και βεβαίως –όπως και ο Τζωρτζινάκης- δεν παραμένει πιστός στο ενορχηστρωτικό όχημα της κιθάρας αλλά το επεκτείνει με την ευφάνταστη χρήση άλλων οργάνων –σε συνδυασμό με την κιθάρα- όπως το βιολί στο «Τρίπτυχο», το πιάνο στη «Νύχτα», το σαξόφωνο στις «Αγγελικές παραλλαγές», το φλάουτο στη «Βαλκανική ιστορία» και το νέϋ στη «Φαντασία ενός παιδιού», τη «Νυχτερινή συνομιλία» και στα «Deep Sky Sketches» (στα δύο τελευταία μαζί με ηλεκτρική κιθάρα). Υπάρχουν επίσης και έργα για κιθάρα («Mattina Luminosa»), για κιθαριστικό ντούο («Soundtracks») και σόλο πιάνο («Obsessions»). Η γραφή είναι λιτή και άνευ περιττών στοιχείων και επιτηδεύσεων –όπως και η ενορχήστρωση- και ναι μεν δεν διεκδικεί δάφνες πρωτοτυπίας αλλά είναι πασιφανής η εντιμότητα και καθαρότητα στη μουσική σκέψη του. Την διακρίνει επίσης μία διαυγής πνευματικότητα η οποία εκτός από την –ούτως ή άλλως- ευχάριστη ακροαματική «διαδικασία» προσκαλεί τον ακροατή σε ενδοσκοπική εξέταση του εσώτερου κόσμου του. Επίσης και η θεμελιώδης επίτευξη της μελωδικής γραμμής επιτυγχάνεται χωρίς ο συνθέτης να προσφεύγει σε άλλα μουσικά ιδιώματα εκτός της λόγιας μουσικής δημιουργίας. Είναι επίσης ευκόλως αντιληπτή η ικανότητά του να ανασύρει μνήμες παρελθόντος –μουσικές και μη- και να τις μεταπλάθει σε ελκυστικά, σχεδόν μεθυστικά ηχοτοπία (και να σχεδιάζει με «…λυρική μαεστρία εκφραστικές αποχρώσεις διαχυτικές» σύμφωνα με κριτική της Έφης Αγραφιώτη). Αν και η επιλογή των ηχογραφήσεων δεν έχει την ίδια ποιότητα –όσον αφορά την πηγή προελεύσεώς τους- εν τούτοις η τελική επεξεργασία επιτυγχάνει το καλύτερο ηχητικό αποτέλεσμα και συμβάλλει στα θετικά –και μόνο- αυτής της έξοχης παραγωγής. Στον υπέροχο αυτό διάπλου στις φανταστικές θάλασσες των μελωδιών ο δημιουργός ευτύχησε να έχει συνοδοιπόρους του καταξιωμένους σολίστ και μουσικούς, γνωστούς στο φιλόμουσο κοινό, όπως η πιανίστα Έφη Αγραφιώτη, ο σαξοφωνίστας Θεόφιλος Σωτηριάδης και ο Χάρης Λαμπράκης στο νέϋ χωρίς να παραγνωρίζεται η αξία των υπολοίπων συντελεστών. Επίσης ο ίδιος προσφέρει την κιθαριστική τέχνη του σε δύο συνθέσεις του.
Θωμάς Ταμβάκος
http://www.tamvakosarchive.blogspot.com